Vi tướng tham mưu lỗi lac

Đại tướng Hoàng Văn Thái - Ảnh: Tư Liệu Người cầm cờ Đại tướng Hoàng Văn Thái được đánh giá là một trong những tướng soái có ảnh hưởng quan yếu nhất trong việc hình thành và phát triển của Quân đội quần chúng Việt Nam. Ông là vị tướng tham vấn tài tình, là hồn của Bộ Tổng tham vấn. Người Mỹ đã từng coi ông là người số 1 trong danh sách Việt cộng tại miền Nam Việt Nam Buổi lễ thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân ngày 22.12.1944 đã diễn ra trong điều kiện nhiều thiếu thốn. Nhưng không nên mà nó bớt hào hùng. Đã có những trái tim gan góc. Và cả âm nhạc vang lên. Đó là nhạc hiệu của đội - bài hát Phất cờ Nam tiến . Lời bài ca hào sảng, khí thế: Cờ phóng thích phất cao mau thẳng tiến/... Mau bước đều lên, tiến tới cho kịp nhịp/Phong trào lên đang sục sôi chuẩn bị khởi nghĩa/... Tung cờ giải phóng trên đất Thăng Long/Trên thành Huế, trên Sài Gòn, mũi Cà Mau...”. Ít người biết rằng một trong số 34 chiến sĩ trước hết của Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân đã sáng tác bài hát đó. Nó được viết trong đêm trước ngày thành lập. Người đội viên ấy sau này chính là Đại tướng Hoàng Văn Thái. Trong bức ảnh về buổi lễ đó, Đại tướng chính là người cầm cờ. Ông cũng được cắt cử gánh vác tình báo và kế hoạch tác chiến. Sau lần cầm cờ quang vinh đó, cuộc đời ông còn gắn với nhiều lần phất cờ khác. Theo hồi tưởng của các đồng đội, trong trận đánh đồn Nà Ngần, ông cũng là người cắm lá cờ thắng lợi. Không chỉ Hoàng Văn Thái mặc cả vợ ông cũng “có duyên” với lá cờ trong những ngày trọng đại. Trong buổi lễ độc lập linh ngày 2.9.1945 ở Hà Nội, bà Đàm Thị Loan - phu nhân của ông - là một trong hai người kéo lá cờ đỏ sao vàng trên kỳ đài... Tầm nhìn chiến lược Ngày 7.9.1945, Chủ tịch Chính phủ tạm thời Hồ Chí Minh ra chỉ thành thị lập Bộ tham vấn và chỉ định Hoàng Văn Thái làm tư vấn trưởng. Ông trở nên Tổng tư vấn trưởng trước tiên của Quân đội quần chúng. # Việt Nam khi mới 30 tuổi. Trong những chặng đường binh nghiệp về sau, Đại tướng Hoàng Văn Thái luôn tâm niệm và thực hành đúng lời căn dặn của chủ toạ Hồ Chí Minh về công tác tham mưu trong ngày giao nhiệm vụ cho ông: “... Tổ chức, huấn luyện quân đội cho giỏi; tổ chức nắm địch, nắm ta rõ ràng, bày mưu kế khôn khéo; tổ chức chỉ huy am tường, bí ẩn chóng vánh, kịp thời, chuẩn xác để đánh thắng mọi kẻ thù, bảo vệ cách mạng”. Kháng chiến toàn quốc bùng nổ tại Hà Nội, ông cùng với Tổng chỉ huy Võ Nguyên Giáp hoàn thiện và phê duyệt kế hoạch tác chiến của Tư lệnh chiến trường Hà Nội Vương Thừa Vũ. Cuộc chống chọi kiên cường của quân dân Hà Nội đã khiên chế, tiêu hao quân Pháp trong thành phố hai tháng, thêm thời kì chuẩn bị cho kháng chiến lâu dài. Đại tướng Hoàng Văn Thái (1915 - 1986) tên thật là Hoàng Văn Xiêm, sinh tại làng An Khang, tổng Đại Hoàng, thái hoà. Tốt nghiệp tiểu học Pháp - Việt loại ưu nhưng do gia cảnh ông phải bỏ học đi làm công. Năm 1936, do làm reo chống lại chủ mỏ thiếc Tĩnh Túc (Cao Bằng), ông bị đuổi việc. Năm 1938, ông trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Đông Dương. Năm 1941, ông cùng với Hoàng Minh Thảo, Đàm Quang Trung, Vũ Lập được cử đi học tại Trường Quân sự Liễu Châu (Trung Quốc). Năm 1944, Hoàng Văn Xiêm về nước với bí danh mới Hoàng Văn Thái. Ngày 22.12.1944, Hoàng Văn Thái là một trong số 34 đội viên đầu tiên của Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân. Năm 1945, ông trở nên Tổng tham vấn trưởng trước hết của Quân đội nhân dân Việt Nam. Năm 1953, ông được cử làm tư vấn trưởng chiến dịch Điện Biên Phủ. Năm 1980, ông được phong đại tướng. Ông được quốc gia tặng thưởng Huân chương Sao Vàng và nhiều huân huy chương cao quý khác. Ngày 20.1.1948, Hoàng Văn Thái nhận quân hàm thiếu tướng trong đợt phong quân hàm cấp tướng trước nhất. Cùng đợt này còn có Đại tướng Võ Nguyên Giáp, trung tướng Nguyễn Bình và các thiếu tướng Lê Thiết Hùng, Nguyễn Sơn, Chu Văn Tấn, Hoàng Sâm, Trần Tử Bình, Văn Tiến Dũng, Lê Hiến Mai, Trần Đại Nghĩa. Năm năm sau, thiếu tướng Hoàng Văn Thái dẫn đầu đoàn cán bộ tiền trạm Bộ Tư lệnh tiền tuyến phát xuất đi Tây Bắc. Ông được bí ẩn cử làm tham mưu trưởng chiến dịch Điện Biên Phủ. Ông cũng dừng lại nghiên cứu tập đoàn cứ điểm Nà Sản rất vững chắc của Pháp. Trước đó, quân đội ta từng đả kích tập đoàn này mà không thể đánh thắng. Chính những nghiên cứu thực địa kỹ lưỡng này đã giúp ông có nhiều kinh nghiệm cho trận quyết đấu Điện Biên Phủ với công sự chắc chắn của quân Pháp. Khi soạn kế hoạch tác chiến cho hai năm 1975 - 1976, Hoàng Văn Thái nhận định: “Dù bằng cách nào và bất cứ khi nào thời cơ chiến lược xuất hiện, bản kế hoạch yêu cầu các lực lượng phải ngay tức khắc hành động và khai khẩn triệt để thời cơ, mở cuộc tiến công bằng mọi sức mạnh có thể có để giành toàn thắng trong thời gian ngắn nhất có thể được trước khi “đối phương có thiên hướng can thiệp”, tức thị trước khi Hoa Kỳ và Trung Hoa kịp có phản ứng”. Lịch sử đã chứng minh những nhận định này hoàn toàn chuẩn xác, bộc lộ tầm nhìn của một vị tướng chiến lược tài giỏi. Trong trận tổng đả kích mùa xuân năm 1975, là một chỉ huy giàu kinh nghiệm mặt trận, ông được cắt cử là Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng tăng viện, Phó tổng tham mưu trưởng thứ nhất. Trên thực tại ông đã đảm trách vai trò tổng tham mưu trưởng lần thứ ba, thay cho tướng Văn Tiến Dũng bí mật vào Nam để trực tiếp chỉ huy mặt trận. Năm 1980, ông được phong quân hàm đại tướng. Trước Đại hội Đảng lần thứ VI, một kỳ đại hội được dự đoán sẽ có những thay đổi lớn, 5 giờ 7 phút ngày 2.7.1986, ông đột ngột chết thật sau một cơn đau tim. Hơn 45 năm gắn bó với từng bước trưởng thành của Quân đội dân chúng Việt Nam, đi qua hai cuộc kháng chiến, dự chỉ huy 15 chiến dịch lớn, Đại tướng Hoàng Văn Thái được đánh giá là một trong những tướng lĩnh có ảnh hưởng quan trọng nhất trong việc hình thành và phát triển của Quân đội nhân dân Việt Nam. Ông là vị tướng tham vấn tài tình, là vong linh của Bộ Tổng tham vấn. Người Mỹ đã từng coi ông là người số 1 trong danh sách Việt cộng tại miền Nam Việt Nam. Tài tình, tình cảm Là một tướng chỉ huy và tham vấn, nhưng Hoàng Văn Thái có thể chất tốt như một nhà thể thao (ông cao 1 m 75). Ông còn là một tình nhân âm nhạc, là một nhạc công có tài kéo nhị. Cũng ít người biết từ năm 1949, Hoàng Văn Thái đã đề xuất hệ thống ký hiệu tổ chức đơn vị quân đội Việt Nam theo ký hiệu ABC. Từ đó đến nay, các ký hiệu chỉ từng cấp đơn vị được dùng hợp nhất trong toàn quân. Là một vị tướng, nhưng Hoàng Văn Thái luôn coi sóc, dành tình thương của mình cho các chiến sĩ. Ông đã khóc khi nghe lính (vẫn) đáp “No ạ!” với phần cơm ít oi thanh sạch trong kháng chiến. Đối với đồng nghiệp, cấp dưới trong cơ quan, ông sống có tình có nghĩa, thẳng thăm hỏi khích lệ. Từ thời còn ở Chiến khu Việt Bắc, một số người “Việt Nam mới” (những sĩ quan Nhật ở lại Việt Nam theo Việt Minh kháng chiến) trong Bộ Tổng tư vấn đã nhận xét về tướng Hoàng Văn Thái: “Có được một cấp chỉ huy hiểu thấu lòng người như vậy thì thiên tài nào mà không thu phục được”. Ông là người rất gắn bó với quê hương. Những bí danh của ông như An hay Mười Khang được lấy từ tên làng An Khang nguyên quán, hay Quốc Bình, Hoàng Văn Thái lấy từ tên tỉnh quê hương Thái Bình đã nói rõ điều này. Sinh tiền, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã đánh giá về tướng Hoàng Văn Thái: “Ông là vị tướng chiến trường, sống hiền từ, nghĩa tình được quân đội ta và dân chúng ta mến phục”. Thượng tướng - GS Hoàng Minh Thảo khi bình về các tướng lĩnh Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến đã sắp đặt: “Tất nhiên đầu tiên là Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Thứ hai là tướng Lê Trọng Tấn. Thứ ba là tướng Hoàng Văn Thái và thứ tư là tướng Nguyễn Hữu An”. Ngô Vương Anh